Tổng cộng:
[tintuc]
Thái Nguyên quả không hổ danh là xứ “mở mắt thấy trà”. Trên địa bàn tỉnh có tới hàng chục chợ chuyên doanh, không chỉ là những chỗ mua bán trà mà còn là nơi để những người làm trà, yêu trà tụ họp thử trà và bình phẩm. Những người buôn trà sành điệu chọn trà ra sao? Con đường nâng chất lượng và mở rộng thị trường của trà Thái Nguyên như thế nào?…chúng ta sẽ đi thăm chợ Trà Phúc Xuân để phần nào tìm được câu trả lời.
Đầu tiên, họ đi nhóm mấy bếp than tổ ong, đặt lên đó các siêu nước, rồi khênh bàn ghế ra kê thành một dãy trong khu nhà lòng chợ. Tiếp đến, mang rổ chén sứ ra xếp lên bàn, khi quay về dãy bếp than thì nước cũng vừa sôi. Rót đầy nước vào mấy chục cái phích, rồi đặt vào cái hộc được đóng ở mỗi đầu bàn hai, ba phích. Khoảng 6 giờ rưỡi là họ đã có thể thảnh thơi pha một ấm trà tân cương Thái Nguyên ngồi nhâm nhi. Mấy chục năm nay họ đã quen với nếp ấy.
Tiếng động cơ ô tô, xe máy, tiếng người nói xôn xao bắt đầu rộ. Người từ khắp nơi chở những bao tải trà nghễu nghện sau xe máy hoặc chất đầy trong thùng ô tô tải đổ về chợ. Mỗi người chiếm một góc để đặt những bao tải trà xuống nền xi măng của nhà lồng chợ. Miệng bao mở sẵn. Khoảng 7 giờ sáng, người mua bắt đầu đến và chợ lập tức sôi động. Hai mươi cái bàn gỗ, mỗi bàn đặt hai phích nước sôi và hai chục cái chén. Người bán đã mở sẵn những bao trà tươi cười, đon đả mời chào. Người mua vui chân dừng lại, một tay thọc vào bao nhúm một nhúm trà thả vào lòng bàn tay kia, dàn đều để cảm nhận bằng tay, ngắm bằng mắt, đưa lên mũi ngửi. Nhưng pha trà mới là công đoạn quan trọng nhất. Thả nhúm trà vào một cái chén, mở phích rót nước sôi ngập trà rồi đổ đi để tráng; tiếp tục rót nước sôi ngập trà và lấy một cái chén khác úp lên trên. Hãm chừng mười giây, người mua cầm hai chén trà lên chuyên nước sang nhau để ngắm màu nước, ngửi hương, nhấp vài ngụm mà cảm nhận vị. Khép kín một quy trình thử trà là hình (của búp, cánh), sắc, hương, vị (của nước) và hình (của bã).
Những lời trao lời, mắt nhìn mắt: “Nước kém lắm”, “Không lên hương”, “Ốp khô quá nó xơ chè”, “Chất chè quá êm”, “Cánh đẹp”, “Nước xanh đấy”...; rồi những lời mặc cả, bán mua: “Hai mươi thôi”, “Hai sáu mới bán”...
Chợ trà Phúc Xuân hình thành từ 27 năm nay, họp từ khoảng 7 giờ đến 11 giờ vào các ngày 1, 4, 6, 9, 11, 14, 16, 19, 21, 24, 26, 29 âm lịch hàng tháng và được đánh giá là một trong những chợ có quy mô lớn nhất về lượng trà giao dịch và số người tham gia buôn bán thường xuyên. Ông Nguyễn Văn Đông, Chủ tịch UBND xã Phúc Xuân, ước tính trung bình mỗi phiên chợ người dân mua, bán từ 1,2-1,4 tấn trà. Giá cả cũng rất đa dạng, có cả loại trà giá chỉ 100.000 đồng/ký.
Nhà nghiên cứu văn hóa trà - ông Vũ Quý Nhân (thường được biết đến với nghệ danh Mông Nông Vũ), nguyên Giám đốc Trung tâm Văn hóa thông tin tỉnh Thái Nguyên, đúc kết: trà ngon là nước phải xanh vàng, sánh, ngọt hậu, dư vị lan tỏa; phải đạt được ngũ quý là sắc - khí - hương - vị - thần.
Hoạt động sản xuất trà ở Thái Nguyên đang chuyển dịch theo hướng tích cực với sản lượng, chất lượng và giá trị sản phẩm không ngừng nâng cao. Năm 2015, diện tích trà trong toàn tỉnh là hơn 21.000 héc ta (đứng thứ hai trong cả nước sau tỉnh Lâm Đồng); sản lượng đạt gần 195.000 tấn trà búp tươi; sản lượng trà chế biến là hơn 41.000 tấn trà khô chế biến.
Đến nay, đã có 775 tổ chức, cá nhân được cấp quyền sử dụng nhãn hiệu tập thể “Chè Thái Nguyên”.
Toàn tỉnh Thái Nguyên có 34 doanh nghiệp chế biến trà có quy mô, dây chuyền sản xuất đồng bộ và gần 60.000 cơ sở chế biến trà quy mô hộ gia đình. Tập trung vào chất lượng, người làm trà ở một số vùng trà đặc sản như Tân Cương, Phúc Xuân, La Bằng, Trại Cài, Tức Tranh... đã sản xuất được một số dòng sản phẩm cao cấp mang lại giá trị cao với mức giá từ 1-4 triệu đồng/ký.
Ông Ngô Xuân Hải, Giám đốc Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh Thái Nguyên, cho biết với tỷ lệ 56,4% trà giống mới, năng suất vượt trên 110 tạ/héc ta, mục tiêu của Thái Nguyên đến năm 2020 là tăng tỷ lệ diện tích trà giống mới lên 80% trong tổng diện tích trà của tỉnh dự kiến đạt 23.000 héc ta; năng suất trà búp tươi đạt 115 tạ/héc ta; sản lượng đạt 240.000 tấn, trong đó nguyên liệu trà búp tươi cho sản xuất sản phẩm trà xanh chất lượng chiếm 80% trở lên.
Giai đoạn 2016-2020, Thái Nguyên dự kiến xây dựng các vùng nông nghiệp công nghệ cao sản xuất trà an toàn tại các huyện Đại Từ, Phú Lương, Định Hóa, Đồng Hỷ, thị xã Phổ Yên, thành phố Thái Nguyên...
Quý bạn trà nếu không có cơ hội đến các phiên chợ để thưởng thức các loại trà Thái Nguyên thì có thể liên hệ với chebupthainguyen.com ( 0986.519.434 ), để có thể mua và thưởng thức những loại chè ngon của mảnh đất Tân Cương Thái Nguyên danh tiếng.[/tintuc]
Chén đựng chén úp để thử trà
Năm giờ sáng, những người phục vụ cho phiên chợ đã thức dậy và chuẩn bị ra xã Phúc Xuân, cách trung tâm thành phố Thái Nguyên Khoảng 15km để chuẩn bị cho phiên chợ trà. “Dinh cơ” của họ tại đây là một căn phòng rộng hơn chục mét vuông chứa những thùng, xô, chậu, phích, những chiếc bàn dài và ghế băng bằng gỗ, mấy rổ đựng cả trăm chiếc chén sứ trắng.Đầu tiên, họ đi nhóm mấy bếp than tổ ong, đặt lên đó các siêu nước, rồi khênh bàn ghế ra kê thành một dãy trong khu nhà lòng chợ. Tiếp đến, mang rổ chén sứ ra xếp lên bàn, khi quay về dãy bếp than thì nước cũng vừa sôi. Rót đầy nước vào mấy chục cái phích, rồi đặt vào cái hộc được đóng ở mỗi đầu bàn hai, ba phích. Khoảng 6 giờ rưỡi là họ đã có thể thảnh thơi pha một ấm trà tân cương Thái Nguyên ngồi nhâm nhi. Mấy chục năm nay họ đã quen với nếp ấy.
Tiếng động cơ ô tô, xe máy, tiếng người nói xôn xao bắt đầu rộ. Người từ khắp nơi chở những bao tải trà nghễu nghện sau xe máy hoặc chất đầy trong thùng ô tô tải đổ về chợ. Mỗi người chiếm một góc để đặt những bao tải trà xuống nền xi măng của nhà lồng chợ. Miệng bao mở sẵn. Khoảng 7 giờ sáng, người mua bắt đầu đến và chợ lập tức sôi động. Hai mươi cái bàn gỗ, mỗi bàn đặt hai phích nước sôi và hai chục cái chén. Người bán đã mở sẵn những bao trà tươi cười, đon đả mời chào. Người mua vui chân dừng lại, một tay thọc vào bao nhúm một nhúm trà thả vào lòng bàn tay kia, dàn đều để cảm nhận bằng tay, ngắm bằng mắt, đưa lên mũi ngửi. Nhưng pha trà mới là công đoạn quan trọng nhất. Thả nhúm trà vào một cái chén, mở phích rót nước sôi ngập trà rồi đổ đi để tráng; tiếp tục rót nước sôi ngập trà và lấy một cái chén khác úp lên trên. Hãm chừng mười giây, người mua cầm hai chén trà lên chuyên nước sang nhau để ngắm màu nước, ngửi hương, nhấp vài ngụm mà cảm nhận vị. Khép kín một quy trình thử trà là hình (của búp, cánh), sắc, hương, vị (của nước) và hình (của bã).
Những lời trao lời, mắt nhìn mắt: “Nước kém lắm”, “Không lên hương”, “Ốp khô quá nó xơ chè”, “Chất chè quá êm”, “Cánh đẹp”, “Nước xanh đấy”...; rồi những lời mặc cả, bán mua: “Hai mươi thôi”, “Hai sáu mới bán”...
 |
| Cảnh mua bán và thử chè tại chợ trà Phúc Xuân Thái Nguyên |
Nâng chất và phát triển
Những người có hàng chục năm kinh nghiệm buôn trà chỉ cần nhìn màu nước, ngửi hương là phân biệt chính xác từng loại trà - ở đâu mang đến, bón bằng phân hữu cơ hay phân hóa học, trà sao đúng độ hay quá lửa... Trà sao quá lửa thì nhiều cám, cánh không đều, nước đục, hương không dậy.Nhà nghiên cứu văn hóa trà - ông Vũ Quý Nhân (thường được biết đến với nghệ danh Mông Nông Vũ), nguyên Giám đốc Trung tâm Văn hóa thông tin tỉnh Thái Nguyên, đúc kết: trà ngon là nước phải xanh vàng, sánh, ngọt hậu, dư vị lan tỏa; phải đạt được ngũ quý là sắc - khí - hương - vị - thần.
 |
| Chè Thái Nguyên ngày càng phát triển về số lượng và chất lượng |
Hoạt động sản xuất trà ở Thái Nguyên đang chuyển dịch theo hướng tích cực với sản lượng, chất lượng và giá trị sản phẩm không ngừng nâng cao. Năm 2015, diện tích trà trong toàn tỉnh là hơn 21.000 héc ta (đứng thứ hai trong cả nước sau tỉnh Lâm Đồng); sản lượng đạt gần 195.000 tấn trà búp tươi; sản lượng trà chế biến là hơn 41.000 tấn trà khô chế biến.
Đến nay, đã có 775 tổ chức, cá nhân được cấp quyền sử dụng nhãn hiệu tập thể “Chè Thái Nguyên”.
Toàn tỉnh Thái Nguyên có 34 doanh nghiệp chế biến trà có quy mô, dây chuyền sản xuất đồng bộ và gần 60.000 cơ sở chế biến trà quy mô hộ gia đình. Tập trung vào chất lượng, người làm trà ở một số vùng trà đặc sản như Tân Cương, Phúc Xuân, La Bằng, Trại Cài, Tức Tranh... đã sản xuất được một số dòng sản phẩm cao cấp mang lại giá trị cao với mức giá từ 1-4 triệu đồng/ký.
Ông Ngô Xuân Hải, Giám đốc Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh Thái Nguyên, cho biết với tỷ lệ 56,4% trà giống mới, năng suất vượt trên 110 tạ/héc ta, mục tiêu của Thái Nguyên đến năm 2020 là tăng tỷ lệ diện tích trà giống mới lên 80% trong tổng diện tích trà của tỉnh dự kiến đạt 23.000 héc ta; năng suất trà búp tươi đạt 115 tạ/héc ta; sản lượng đạt 240.000 tấn, trong đó nguyên liệu trà búp tươi cho sản xuất sản phẩm trà xanh chất lượng chiếm 80% trở lên.
Giai đoạn 2016-2020, Thái Nguyên dự kiến xây dựng các vùng nông nghiệp công nghệ cao sản xuất trà an toàn tại các huyện Đại Từ, Phú Lương, Định Hóa, Đồng Hỷ, thị xã Phổ Yên, thành phố Thái Nguyên...
Quý bạn trà nếu không có cơ hội đến các phiên chợ để thưởng thức các loại trà Thái Nguyên thì có thể liên hệ với chebupthainguyen.com ( 0986.519.434 ), để có thể mua và thưởng thức những loại chè ngon của mảnh đất Tân Cương Thái Nguyên danh tiếng.[/tintuc]
